Σταυρούλα Μισθού, ΠΕ86, MSc. MEd.,
Coach & Founder Coding Club GreekCodersK12 (Ανεξάρτητη Ομάδα κώδικα και ρομποτικής)
https://greekcodersk12.school.blog/

Από το 2016 έδωσα προτεραιότητα σε δραστηριότητες σχετικές με το Διάστημα, το οποίο αποδείχτηκε εξαιρετικά κατάλληλο για την ανάπτυξη της περιέργειας των μαθητών και μαθητριών γύρω από τα STEM. Οι εθελοντικές δράσεις στις οποίες χρησιμοποιήθηκε ανοιχτό hardware και software έχουν καταγραφεί στο site της ομάδας https://greekcodersk12.school.blog/ και υλοποιήθηκαν:

• στο Coding Club GreekCodersK12, εκτός ωραρίου σε πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
• εντός ωραρίου στα πλαίσια του μαθήματος της Πληροφορικής (7ο Γυμνάσιο Αθηνών).
• εκτός ωραρίου στο Coding Club σε πρόγραμμα της ESA.
• εκτός σχολείου όπου η ανεξάρτητη ομάδα GreekCodersK12 συμμετείχε στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Έρευνας, Εκπαιδευτικής Ρομποτικής και Καινοτομίας, First Lego League 2019.

1. SPACE @AFTER school-Python & ISS, Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης 2016-17
   ΜΕΤΑ το ΣΧΟΛΕΙΟ: 20 μαθητές Α’ Γυμνασίου- Β’ Λυκείου από το Coding Club.
   Είδος Δράσης: Πρόγραμμα “Py4HS”, σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης.
   Project έρευνα και παρουσίαση για τη “δουλειά ενός αστροναύτη”. Project “Ποιοι είναι στον ISS”, επεξεργασία Json files της NASA .
   Στόχος: “Ζούμε στο Διάστημα”- ISS, επαγγέλματα που σχετίζονται με το διάστημα, UpSAT, Ελληνικής καταγωγής αστροναύτης.
2. SPACE @AFTER school-AstroPi Mission Zero 2017
   ΜΕΤΑ το ΣΧΟΛΕΙΟ: 4 μαθητές Γ’ Γυμνασίου από το Coding Club, 10 ώρες.
   Είδος Δράσης: Project Based δραστηριότητα, δημιουργία προγράμματος με Raspberry SenseHat και Python, αποστολή και εκτέλεση στον ISS.
   Στόχος: “Ευρωπαϊκή εμπειρία στο Διάστημα”, πειράματα στον ISS, Physical Computing, Παρουσίαση με PREZI.
3. SPACE @school-Ευρωπαϊκή εβδομάδα Προγραμματισμού, Συνθετική ομαδική εργασία 2017-18
   ΕΝΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: Γ’ Γυμνασίου 100 άτομα, ομάδες μαθητών των 2 ατόμων, στο μάθημα της Πληροφορικής, 6-8 ώρες.
   Είδος Δράσης: Δημιουργία παιχνιδιού στην πλατφόρμα Code.org με θέμα STAR WARS.
   Στόχος: “Εισαγωγή του Διαστήματος στο ΑΠΣ”, Game design, Story telling, Υλοποίηση παιχνιδιού. Συνεργατική παρουσίαση ανά τμήμα.
   ΕΝΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: Γ’ Γυμνασίου 100 άτομα, ομάδες μαθητών των 2-3 ατόμων, στο μάθημα της Πληροφορικής, συνθετική εργασία.
   Είδος Δράσης: επιλογή, έρευνα, συγγραφή εργασίας με αντικείμενο Διάστημα και άλλα τεχνολογικά θέματα.
   Στόχος: “Διάχυση του Διαστήματος μέσα στην τάξη”, Έρευνα, λογοκλοπή, συγγραφή εργασίας, συνεργασία εξ αποστάσεως.
4. SPACE @OUT of the school-FLL 2019, Project VRScεnt “Live in Space, Feel @Home” 2018-19
   ΕΚΤΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: GreekCodersK12 ανεξάρτητη ομάδα κώδικα και ρομποτικής, 400 ώρες 5 άτομα, 6 μήνες. Project Management, ιδέα και χώρος εργασίας: Σ. Μισθού.
   Είδος δράσης: Συμμετοχή στο διαγωνισμό First Lego League 2019 (3 φάσεις).
   Θέμα: INTO ORBIT. Η πρόκληση του διαγωνισμού ήταν οι ομάδες να εντοπίσουν ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι κατά την παρατεταμένη παραμονή τους στο διάστημα και να προτείνουν λύση.
   Στόχοι: “Καινοτομία στο Διάστημα”, Design thinking, έρευνα, επίλυση προβλήματος, creativity, καινοτομία, STEM, documentation (ελληνικά-αγγλικά), διαγωνισμός, εξωστρέφεια.
   Πρόβλημα: Ψυχολογία των αστροναυτών
   Επίλυση: Δημιουργήσαμε τη συσκευή VRScεnt, Arduino based wearable, που κάνει ανάκληση αναμνήσεων από τη Γη μέσω όρασης και όσφρησης: συνδυάζει εικονική πραγματικότητα (Virtual Reality) με γήινα τοπία και αιθέρια έλαια που έχουν ευεργετική επίδραση στην ψυχολογία των ανθρώπων.
   Βράβευση: 1ο βραβείο στην ΕΡΕΥΝΑ πανελλαδικά για το project VRScεnt, κατάταξη της ομάδας στην 4η θέση πανελλαδικά, εκπροσώπηση της Ελλάδας στον παγκόσμιο διαγωνισμό OPEN INTERNATIONAL FLL 2019 στη Σμύρνη.

«Είμαστε Όλοι Αστροναύτες»

Τσισμετζόγλου Βαρβάρα, Νηπιαγωγός

Κόλλιας Αναστάσιος, Εκπαιδευτικός, PhD, MEd, STEAM Expert

Την σχολική χρονιά 2018 – 2019, τα Εκπαιδευτήρια Αργύρη-Λαιμού πραγματοποιήσαν πιλοτικές δράσεις στα πλαίσια του προγράμματος Open Schools for Open Societies (OSOS), για το οποίο είχε κατατεθεί πρόταση με τον γενικό τίτλο “Reaching out to the stars (an interdisciplinary space project)”.

Τα παιδιά του Νηπιαγωγείου των Εκπαιδευτηρίων, έπειτα από συζήτηση στην ολομέλεια, αποφάσισαν να ασχοληθούν γενικότερα με την ενότητα του «Διαστήματος». Το project ξεκίνησε με ενθουσιασμό τον Φεβρουάριο και ολοκληρώθηκε τον Μάιο δίνοντας στα παιδιά την δυνατότητα να ερευνήσουν, να μοιραστούν ιδέες, εμπειρίες και γνώσεις. Κάποια από τα ερωτήματά τους ήταν: «οι άνθρωποι μπορούν να πάνε στον Κρόνο;», «ο πύραυλος όταν προσγειώνεται βγάζει κάτι;», «πόσο μεγάλα βήματα κάνουν οι αστροναύτες;», «γιατί ο Κρόνος έχει δαχτυλίδια;», «πάνε οι αστροναύτες στο φεγγάρι;». Τα παιδιά από πολύ νωρίς έδειξαν το ενδιαφέρον τους για τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος αλλά και τις μεθόδους που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι για να επισκεφθούν τους πλανήτες και τα φεγγάρια τους.

Στο πλαίσιο συνεργατικών δράσεων που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη της σχολικής μας κοινότητα, μαθητές και εκπαιδευτικοί, είχαμε την ευκαιρία να βιώσουμε μια ξεχωριστή εμπειρία. Οι μαθητές της Ε’ τάξης του δημοτικού μας σχολείου και οι μαθητές του νηπιαγωγείου, συναντήθηκαν προκειμένου να διερευνήσουν πώς θα μπορέσουν να προσγειώσουν τον δικό τους αστροναύτη στον Τιτάνα, το φεγγάρι του Κρόνου. Ετοιμαστήκαμε λοιπόν για το «Eggnaut Moon Lander»!

Κατά την έναρξη της δράσης, τα παιδιά συζήτησαν και μοιράστηκαν τις γνώσεις τους γύρω από τις συνθήκες που επικρατούν στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Τις συνέκριναν με τα χαρακτηριστικά του δικού μας πλανήτη. Έθεσαν ερωτήματα, όπως για παράδειγμα, αν θα μπορούσαμε να πατήσουμε στην Αφροδίτη ή στον Ποσειδώνα. Όσα είχαμε μελετήσει και συζητήσει στην ομάδα ότι γνωρίζουμε μέσα από έρευνες, μας βοήθησαν να σκεφτούμε αν οι συνθήκες μας του πλανήτη μας επιτρέπουν να προσεδαφίσουμε ένα διαστημόπλοιο, αλλά και τι μορφή θα έχει αυτό.

Στη συνέχεια προχωρήσαμε στο σχεδιασμό της διαστημικής μας κάψουλας. Τα παιδιά μοιράστηκαν σε μεικτές υποομάδες, παιδιά δημοτικού και νηπιαγωγείου μαζί. Συζήτησαν, αντάλλαξαν ιδέες, προβληματίστηκαν, συμφώνησαν και σχεδίασαν στο χαρτί τη δική τους κάψουλα. Τι μορφή θα είχε; Τι υλικά θα χρησιμοποιήσουν και γιατί; Στο τέλος της έδωσαν και όνομα.

Στο επόμενο βήμα, ξεκίνησαν να δίνουν σχήμα και μορφή στο σχέδιο τους. Με καθημερινά υλικά που είχαν στη διάθεση τους, όπως σακούλες, καλαμάκια, συνδετήρες, μπαλόνια, βαμβάκι, σπάγκο κ.ά. συνεργάστηκαν προκειμένου να τοποθετήσουν το δικό τους αβγό – αστροναύτη μέσα στην κάψουλα, η κατασκευή τη οποίας θα τον προστάτευε, ώστε να μην σπάσει κατά την προσεδάφιση.

Όταν ολοκλήρωσαν τις κατασκευές του, ήμασταν έτοιμοι για τη δοκιμή. Μια – μια ομάδα πετούσε τη δική της κάψουλα από ψηλό σημείο στην αυλή, παρατηρούσαν τον τρόπο που έπεφτε (αργά, γρήγορα), αλλά και τον ήχο που παρήγαγε η κάψουλα όταν άγγιζε το έδαφος. Όταν ολοκληρώθηκαν όλες οι δοκιμές, ήρθε η στιγμή να ανοίξουν τις κάψουλες και να δουν το αποτέλεσμα της πτώσης, το αβγό αστροναύτης κατάφερε να μην σπάσει ή όχι; Να παρατηρήσουν, να συγκρίνουν το αποτέλεσμα με την αρχική τους πρόβλεψη και να οδηγηθούν στα δικά τους συμπεράσματα.

Μέσα από τα βήματα της παραπάνω διαδικασίας, όλα τα παιδιά κλήθηκαν να διερευνήσουν, να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν λύσεις, ενώ συγχρόνως ενεπλάκησαν στις φυσικές επιστήμες μέσω της συσχέτισης και της πρακτικής εφαρμογής τους. Ανέπτυξαν δεξιότητες συνεργασίας, προγραμματισμού και παρουσίασης. Ενισχύθηκε η κριτική τους σκέψη και ανέπτυξαν τη λεπτή τους κινητικότητα. Πάνω από όλα απόλαυσαν το πείραμα και όλα όσα αναδείχθηκαν μέσα από τη συνεργατική προσέγγιση που ακολουθήσαμε.

Πηγές

• Mooncamp Challenge – Travelling to the moon

https://www.esa.int/Education/Moon_Camp/Travelling_to_the_Moon
Ημ. τελευταίας προσπέλασης 19/6/2019

• Egg Drop Lander

https://www.nasa.gov/stem-ed-resources/egg-drop-lander.html
Ημ. τελευταίας προσπέλασης 19/6/2019

• Egg Drop Challenge

http://www.beyondthechalkboard.org/activity/the-incredible-egg-egg-drop-challenge/
Ημ. τελευταίας προσπέλασης 19/6/2019

Ο  ΕΥΠΑΛΙΝΟΣ ΣΤΟ Up2U

Παναγιώτα Κοταρίνου, , Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου των μαθηματικών

Ειρήνη Κουλέτση, μαθηματικός, Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο

Μαρία Πλιάκου, Χημικός, Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο γέρακα με Λυκειακές Τάξεις

Σωτήρης Συριόπουλος, μαθηματικός, 2^ο Λύκειο Βριλησσίων

Παρασκευή Φλώρου, Εκπαιδευτικός Αγγλικής Γλώσσας, Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Γέρακα

Tο σχολικό έτος 2018-19 πραγματοποιήθηκαν στο Βαρβάκειο Γυμνάσιο, 2ο Λύκειο Βριλησσίων και Καλλιτεχνικό Σχολείο διαθεματικές διδασκαλίες, σε μαθητές Β και Γ Γυμνασίου, Α Λυκείου και Β Λυκείου αντίστοιχα, που αφορούσαν στη διάνοιξη του Ευπαλίνειου ορύγματος. Οι διδασκαλίες στηρίχτηκαν στο εκπαιδευτικό σενάριο Efpalinos@School το οποίο δημιουργήθηκε μέσα από τη συνεργασία μας,  στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος Up2U. Οι διδασκαλίες βασισμένες στο σενάριο, προσαρμόστηκαν στην ηλικιακή βαθμίδα των μαθητών, την ιδιαιτερότητα κάθε σχολείου και τις ειδικότητες και των άλλων εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα* από τις παραπάνω τρεις σχολικές μονάδες. Σκοπός των διαθεματικών αυτών διδασκαλιών μέσα από την αξιοποίηση νέων πρακτικών και εργαλείων του Up2U, υπήρξε η δημιουργία κινήτρων για προσωπική επένδυση των μαθητών στη διδασκαλία μαθηματικού περιεχομένου (Γεωμετρία) και η ενίσχυση της συμμετοχής τους στις μαθησιακές διαδικασίες. Πιο συγκεκριμένα οι μαθησιακοί στόχοι ήταν: α) για το μάθημα των  Μαθηματικών η γνωριμία των μαθητών με την πολιτισμική διάσταση των μαθηματικών και η αξιοποίηση  γνωστών τους μαθηματικών εννοιών (Όμοια τρίγωνα, Πυθαγόρειο θεώρημα) σε πραγματικές καταστάσεις, β) για το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, η  γνωριμία με το ιστορικό και πολιτισμικό περιβάλλον της εποχής της διάνοιξης του Ορύγματος, η σύνδεση γνώσεων, στάσεων και αξιών που υποστηρίζονται στα Αρχαία Ελληνικά κείμενα με τη σύγχρονη πραγματικότητα, αναδεικνύοντας τη διαχρονική αξία των ΑΕ κειμένων γ) για το μάθημα της Αγγλικής γλώσσας η εκμάθηση λεξιλογίου-φραστικών δομών που συνδέονται με τη Γεωμετρία και τη Γεωγραφία με βάση συγκεκριμένο αυθεντικό οπτικοακουστικό υλικό και η ενίσχυση των δεξιοτήτων κατανόησης και παραγωγής προφορικού λόγου με πεδίο αναφοράς γεωμετρικές έννοιες. Τέλος για το μάθημα της Χημείας στόχος ήταν η γνωριμία των μαθητών με τη διαλυτότητα των αλάτων και τα προβλήματα που δημιουργούνται από αυτά.

Στη δημιουργία του σεναρίου αξιοποιήθηκε η ευέλικτη πλατφόρμα του προγράμματος  οποία έχει ενσωματωμένα ψηφιακά εργαλεία: εργαλεία για την καταγραφή, επεξεργασία και δημοσίευση εκπαιδευτικού περιεχομένου πολυμέσων, υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης, εργαλεία για την ανταλλαγή εγγράφων και αλληλεπίδρασης στις κοινότητες μάθησης, αποθετήρια περιεχομένου για ψηφιακά εκπαιδευτικά υλικά και ένα σύστημα διαχείρισης μάθησης για τη διαχείριση και παροχή ηλεκτρονικών μαθημάτων.

Δημιουργήθηκαν τρεις διαφορετικές πλατφόρμες, μία για κάθε σχολείο, στις οποίες είχαν πρόσβαση οι εκπαιδευτικοί και των τριών σχολείων για να έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν υλικό δημιουργημένο από τις άλλες σχολικές μονάδες. Βασικό θέμα σχετικό με τα Μαθηματικά  σε κάθε πλατφόρμα αφορούσε στο πρόβλημα της ταυτόχρονης διάνοιξης του αμφίστομου Ευπαλινείου ορύγματος από δύο διαφορετικά ισοϋψή σημεία του όρους που παρεμβάλλεται μεταξύ της πηγής υδροδότησης της τότε πρωτεύουσας της Σάμου και της ίδιας της πόλης, καθώς και η εύρεση τους μήκους του ορύγματος. Άλλα θέματα στην Ελληνκή ή ΑγγλικήΓλώσσα, αφορούσαν στο ιστορικό πλαίσιο της διάνοιξης, στις ιστορικές πηγές που διασώζονται σχετικά με το όρυγμα, στα Μαθηματικά και τους μαθηματικούς αυτής της ιστορικής περιόδου καθώς και στα χημικά στοιχεία που βρίσκονται στα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στο όρυγμα.

Οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες και στην τάξη αλλά και διαδικτυακά για την επίλυση των διερευνητικών ερωτημάτων ενώ για την αξιολόγηση της εφαρμογής του διδακτικού σεναρίου,  κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγιο μέσω Google Forms. Από μια πρώτη ανάλυση των απαντήσεων των μαθητών διαφάνηκε ότι τα εργαλεία της πλατφόρμας έδωσαν κίνητρα στους μαθητές για ενεργό συμμετοχή και εμπλοκή τους στη διδακτική διαδικασία ενώ η διαθεματική προσέγγιση του θέματος και η διαδικτυακή τους συνεργασία κινητοποίησε περισσότερο το ενδιαφέρον των μαθητών.

*Στις πλατφόρμες των σχολείων συνεισέφεραν υλικό οι παρακάτω εκπαιδευτικοί οι οποίοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα Up2U, Μορφούλα Τηλιγάδα, Κατερίνα Καβακλή και Άννα Χαρίση φιλόλογοι του 2ου Λυκείου Βριλησσίων και Σάντυ Κουρκουλέα φιλόλογος του Βαρβακείου Γυμνασίου.